II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar Yunanistan’ı işgal ettikten sonra, Türkiye’ye yönelik bir işgal planı olup olmadığı sıkça tartışılan bir konudur.
Pro-Türk ve Anti-Türk Kurmaylar
Alman Genelkurmayı içinde Türkiye'ye yönelik farklı görüşler mevcuttu. Bir grup kurmay, Türkiye’ye girmenin doğru olmayacağını, bunun Almanya için bir felaket olabileceğini savunuyordu. Bu grup, Türkiye'ye girmeyi engelleyen en büyük faktörlerden biriydi. Onlara göre, Almanya önce gerçek düşman olan Rusya’ya saldırmalıydı. Rusya ile yapılan saldırmazlık paktı bile, bu stratejik planın bir parçasıydı.
İsmet İnönü ve Diplomatik Çabalar
O dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Almanya ile Rusya arasındaki dengeyi korumak için büyük çaba sarf etti. Rusya’nın Türkiye üzerindeki baskısını hafifletmek amacıyla birçok diplomatik girişimde bulundu. Ancak bu girişimler, her zaman istenen sonuçları vermedi. Ortaylı’nın belirttiği gibi, Ruslarla anlaşma sağlanmaya çalışıldı, fakat bu süreç oldukça zorlu geçti.
Almanların Rusya’ya Yönelik Saldırısı
Almanların Rusya’ya saldırması, Türkiye’yi rahatlatan bir gelişme oldu. Alman ordusunun teknik üstünlüğü ve savaşçılığı, kısa sürede büyük ilerleme kaydetmelerini sağladı. Ancak, bu hızlı ilerleme, aynı zamanda Alman ordusunun büyük kayıplar vermesine ve yıpranmasına neden oldu. Bu durum, Türkiye’nin işgal edilmesini engelleyen bir diğer önemli faktördü.
İsmet İnönü’nün Stratejik Becerisi
İlber Ortaylı, İsmet İnönü’nün bu süreçteki stratejik becerisini öne çıkarıyor. İnönü, I. Dünya Savaşı’ndan dersler çıkararak, Türkiye’nin savaşa girmemesini sağladı. Atatürk’ün de belirttiği gibi, büyük devletlerle savaşa girmek, büyük felaketlere yol açabilirdi. İnönü, bu prensibe sadık kalarak, Türkiye’yi II. Dünya Savaşı’nın yıkımından korumayı başardı.
Balkanlardaki Durum ve Türkiye’nin Konumu
Balkanlar’daki siyasi ve askeri durum da, Türkiye’nin işgal edilmemesinde önemli bir rol oynadı. Yunanistan ve Bulgaristan gibi ülkelerle yaşanan çatışmalar, Almanya’nın dikkatini bu bölgeye yoğunlaştırdı. Türkiye, bu süreçte diplomatik bir denge politikası izleyerek, bölgedeki istikrarsızlıklardan etkilenmemeyi başardı.
Hitler’in Türkiye’yi işgal planından vazgeçmesinin ardında, Alman kurmaylarının stratejik görüşleri, İsmet İnönü’nün diplomatik çabaları ve Almanya’nın Rusya’ya odaklanması gibi birçok faktör yatıyor. Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın analizleri, bu sürecin detaylarını ve Türkiye’nin nasıl büyük bir felaketten kurtulduğunu gözler önüne seriyor.
Bu durum, İsmet İnönü’nün stratejik zekasının ve Türkiye’nin diplomatik başarısının bir göstergesi olarak tarihteki yerini almıştır. Bu tür tarihi olaylar, günümüz politikalarına da ışık tutarak, stratejik kararların ne kadar hayati olabileceğini bizlere hatırlatmaktadır.
